Co to jest GIS?

Definicja:

GIS to Geographical Information Systems lub bardziej po polsku Systemy Informacji Geograficznej, bądź Systemy Informacji Przestrzennej. Nasza ulubiona definicja to: GIS jest to zbiór wiedzy, ludzi, sprzętu i oprogramowania do pozyskiwania, przechowywania, przesyłania, analizowania i wizualizacji danych przestrzennych. Przez informację przestrzenną rozumiemy każdą informację, którą możemy przypisać do konkretnego miejsca.

Rozebranie definicji na części pierwsze.

Pozyskiwanie. Pozyskiwanie informacji to z jednej strony pomiary i zbieranie danych z użyciem systemu GPS, a także zdjęcia satelitarne i lotnicze. Są to dwa główne źródła danych “surowych”, które mogą służyć jako dane wsadowe do narzędzi analitycznych, które produkują jeszcze więcej informacji.

GIS to również przechowywanie informacji, czyli tworzenie i zarządzanie przestrzennymi bazami danych oraz zbiorami innych plików (ortofotomapy, skany map topograficznych). Odpowiedni sposób przechowywania i ich udostępniania to podstawa systemów. Dotyczy to nie tylko technicznych aspektów, ale także procedur związanych z zarządzaniem i aktualizacją przechowywanych danych.

Nowoczesny model infrastruktury informacji przestrzennej (wspierany przez INSPIRE) zakłada, że dane są przechowywane i aktualizowane w jednym miejscu (najlepiej miejscu ich powstania) i udostępniane dalej (przesyłane) za pomocą standardowych usług (WMS, WFS i wszelkie podobne). Stąd tak ważna rola przesyłu danych, zapewnienia ich spójności i bezpieczeństwa podczas “transportu” od administratora do użytkownika.

Analizy to część GIS, która jest najbardziej “sexy”. Operator GIS wyposażony w odpowiednie dane wejściowe, narzędzia (oprogramowanie) oraz metodykę może na podstawie jednych danych, wyprodukować inne. Podstawą do analiz nie jest jednak oprogramowanie, tylko metodyka i to gównie ich dopracowywaniem zajmują się analitycy GIS (przeważnie na uniwersytetach). Wyposażeni w wiedzę, dane i narzędzia GIS, analitycy potrafią modelować rozprzestrzenianie się substancji, wynajdywać interesujące obszary na podstawie zdjęć satelitarnych, obliczać przebiegi w sieci z uwzględnieniem dziesiątek czynników.

Wizualizacja to to, z czym spotykamy się najczęściej i co najbardziej zaskakuje odbiorców produktów GIS. GIS pozwala szybko nadawać trudnym do interpretacji tabelom wymiar przestrzenny. Lista klientów z adresami i wielkościami zamówień w tabeli, przedstawiona na mapie nabiera zupełnie nowej wartości i może być natchnieniem do wyciągnięcia zupełnie nowych wniosków. Zwykłe przedstawienie różnych obiektów na mapie może wspomóc odpowiednie podjęcie decyzji biznesowej (gdzie zlokalizować restaurację) lub życiowej (jedźmy na wakacje tam, unikniemy tłumów, a będziemy w tej samej odległości od…)

Każda pojedyncza część składowa GIS jest przydatna i potrzebna, jednak wszystkie te cechy połączone w całość dają fascynujące możliwości. Dlatego GIS jest wykorzystywany w badaniach marketingowych (każdy kto podał kod pocztowy w supermarkecie, przyłożył swoją cegiełkę do budowy mapy siły nabywczej miasta, w którym działa sklep) lub decyzjach lokalizacyjnych (gdzie wybudować siłownię wiatrową, aby spełniała wszelkie warunki określone w ustawie, a zarazem gdzie występują odpowiednie do tego warunki). Użytkownikiem GIS jest także administracja publiczna, która pracuje na mapach (zamiast przeszukiwania stosów teczek, wystarczy rzut oka na mapie, czy w tej okolicy zostały ostatni wydane jakieś pozwolenia na budowę). Naukowcy wykorzystują GIS od samego początku, wykorzystują skaning laserowy do lokalizacji potencjalnych stanowisk archeologicznych, monitorują zwierzęta, którym wcześniej przypięli nadajniki GPS lub szukają zależności występujących w przyrodzie.

W zasadzie wszyscy wykorzystują lub są częścią Systemów Informacji Przestrzennej, ale znaczna większość użytkowników nie jest tego świadoma.